OLMA PAYVANDTAGLARINI KOʻPAYTIRISH USULLARI
Abstract
Olma keng tarqalgan meva ekinlardan boʻlib, umumiy bogʻlar maydonning
yarmidan koʻprogʻini olma tashkil qiladi. Olma mazali boʻlganligidan yangiligicha,
qayta ishlangan holda isteʼmol qilinadi. Olmadan konserva, povidlo, pastila, pyure,
marmelad, murabbo, sharbat, vino, kompot, qoqi va boshqa mahsulotlar tayyorlanadi.
Oʻzbekistonda yetishtiriladigan olmalar tarkibida oʻrtacha 80,5-86,5% suv; 9,6-
14,8% shakar; 0,31-0,91% kislotalar; 0,27-0,48% eruvchan pektin; 0,025- 0,060% yaqin
oshlovchi moddalar; 0,10-0,45% mineral tuzlar va bir qancha vitaminlar bor. Olmaning
(qishda yangi uzilgan mevalar kam boʻlganda) vitaminlarga boy, yaxshi saqlanadigan
qishki navlari ayniqsa, qimmatlidir. 100 g yangi uzilgan olmada bor-yoʻgʻi 47
kilokaloriya mavjud. Unda yogʻlar deyarli yoʻq. Biroq tarkibi uglevodlarga boy boʻlgani
uchun toʻyimlilik darajasi yuqori. Shu sababdan ozishni istaganlar uchun yaxshi oziq
boʻla oladi. Olmada S, V1 , V2 , R, Ye, A vitaminlari, kaliy, marganes va temir
moddalari koʻp miqdorda mavjud. S va V vitaminlari barcha aʼzolarda modda
almashinuvini yaxshilaydi. R va Ye darmondorilari organizmni yoshartirib, teri va
toʻqimalar holatini tiklaydi. Kaliy moddasi arterial qon bosimini meʼyorlashtirishi, tish
emali va suyak toʻqimalarini mustahkamlashi tadqiqotlarda koʻp bora oʻz isbotini
topgan. Olma tarkibidagi pektin esa organizmdan ortiqcha xolesterinni chiqarib
yuborishga koʻmaklashadi, shuningdek, qandli diabet kasalligidan uzoqlashtiradi. Bu
modda yana yuz terisining tarang va tiniq boʻlishini taʼminlaydi
References
Mirziyoyev Sh. “Oʻzbekiston Respublikasi qishloq xoʻjaligini
rivojlantirishning 2020-2030 yillarga moʻljallagan strategiyasida belgilangan
vazifalarni amalga oshirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”. PQ-4575-son qarori. –
Toshkent, 2020 yil 28 yanvar.
D.S.Normurodov, Sh.Abrorov, Sh.N.Rajametov, S.T.Sanayev,
I.Normuratov, B.X.Xalmirzayev, B.S.Mamatov. Intensiv mevachilik Samarqand 2021
Abrorov Sh., Sultonov K., Normuratov I. «Oʻzbekistonda zamonaviy
intensiv olma bogʻlari». Toshkent : Baktria press, 2016. – b. 5-132
Botirov, A., Sanayev, S., & Saidov, M. (2022). Mamlakatimizda olma ko
‘chatlarini ko ‘paytirishning nazariy asoslari tahlili. Academic research in educational
sciences, 3(10), 616-620.
Sanayev, S. T., & Saidov, M. (2022). OLMA NAVLARINIG MM106
PAYVANDTAGIGA PAYVAND QILINGANDA KUZATILGAN NATIJALAR.
Academic research in educational sciences, 3(12), 33-37.
Shavkatovna, X. M., Ziyedullayevich, S. X., & Qo‘shoqovich, Q. S. (2024).
SHAFTOLI, OLXO ‘RI VA BODOM PAYVANDTAGLARINI ISSIQXONADA
YETISHTIRISH TEXNOLOGIYASI. TADQIQOTLAR. UZ, 31(1), 163-167.
Қўшоқович, Қ. С., Спйфидинов, Х. З., & Самаридинович, Қ. Н. (2024).
ГИЛОС (CERASUS AVIUM L.) МЕВАЛИ ЭКИНИНИ ЕТИШТИРИШНИНГ
АМАЛИЙ ЖИҲАТЛАРИ. TADQIQOTLAR. UZ, 31(1), 154-159.
Azamatov, S. U., & Kadirov, B. E. (2023). IN VITRO SHAROITIDA
OLMA NAVLARINI KO ‘PAYTIRISHDA OZUQA MUHITLARINING TA’SIRI.
Educational Research in Universal Sciences, 2(6), 361-365.
Shomurod o‘g‘li, M. F., Ziyedullayevich, S. X., & Sobir o‘g‘li, T. E.
(2024). TOK QALAMCHALARINI KO ‘PAYTIRISHNING INNOVATSION
USULLARI. Лучшие интеллектуальные исследования, 17(1), 67-69.
Obidjon, R., Jasur, F., Abduvosi, Y., Mirjalol, A., & Ahmadjon, M. (2024).
Chickpea (Cicer arietinum L.) production technology in Uzbekistan. Лучшие
интеллектуальные исследования, 17(4), 47-51.
Botirov, A., Sanayev, S., & Saidov, M. (2022). Mamlakatimizda olma ko
‘chatlarini ko ‘paytirishning nazariy asoslari tahlili. Academic research in educational
sciences, 3(10), 616-620.
Sanayev, S. T., Rasulov, J. G., & Xudayqulova, M. S. (2022).
SHAFTOLINING GARNEM VA GF–677 PAYVANDTAGLARINI YETISHTIRISH.
Academic research in educational sciences, (Conference), 280-283.
Mahmadiyorov, F., Normurodov, D., & Sanaeva, L. (2023). THE
INFLUENCE OF GROWING SUBSTANCES AND MICROELEMENTS ON YIELD
AND HARVEST QUALITY OF WHITE SULTANAS. Science and innovation,
(D11), 223-225.
Маҳмадиёров, Ф. Ш., & Санаева, Л. М. (2022). ЎСТИРУВЧИ
МОДДАЛАР ҲАМДА МИКРОЭЛЕМЕНТЛАРНИНГ УЗУМНИНГ ОҚ
КИШМИШ НАВИ ЎСИШИ РИВОЖЛАНИШИГА ТАЪСИРИ. Academic research
in educational sciences, (Conference), 408-411.
Mahmadiyorov, F., Normurodov, D., & Sanaeva, L. (2022). УЗУМНИНГ
ОҚ КИШМИШ НАВИ ҲОСИЛДОРЛИГИ ВА ҲОСИЛ СИФАТИГА
ЎСТИРУВЧИ МОДДАЛАР ҲАМДА МИКРОЭЛЕМЕНТЛАРНИНГ ТАЪСИРИ.
Science and innovation, 1(D7), 473-475.
Mahmadiyorov, F. S. O. G. L., & Mizamovna, S. L. (2023).
KISHMISHBOP UZUM NAVLARINING TOVARBOPLIK KO
‘RSATKICHLARIGA O ‘STIRUVCHI MODDALAR VA
MIKROELEMENTLARNING TA’SIRINI O ‘RGANISH. Academic research in
educational sciences, 4(SamTSAU Conference 1), 657-660.